Fantastisch nieuws voor de natuur in Vlaanderen: de Vlaamse regering heeft op vrijdag 13 oktober aangekondigd dat er officieel drie nieuwe Nationale Parken in het noorden van het land zullen worden opgericht, waaronder de Scheldevallei met haar unieke getijdennatuur langs de Schelde en haar zijrivieren.

In Vlaanderen is het Nationaal Park Hoge Kempen al sinds 2006 bekend, en vorig jaar werden er in Wallonië twee Nationale Parken opgericht. Nu voegen we daar nog drie aan toe: Scheldevallei, Bosland en Brabantse Wouden. De Scheldevallei was een van de vier kandidaten die streden om de titel van Nationaal Park. Hier vormen de Schelde, Rupel, Durme en Dender een uitgebreid netwerk van rivieren, waar land en water met elkaar verweven zijn via slikken, schorren, meanders, beken, meersen en wielen. De Scheldevallei herbergt een bijzondere diversiteit aan flora en fauna, waaronder spindotterbloemen, wilgenvloedbossen, otters, bevers, grutto's, zeearenden, finten en nog veel meer.

Positief nieuws voor de Scheldevallei

De oprichting van nieuwe Nationale Parken heeft twee hoofddoelen: het versterken en beschermen van de natuurlijke rijkdom van Vlaanderen en het stimuleren van erfgoedbeleid, toerisme en economische ontwikkeling in deze gebieden.

Op dit moment zijn er in Vlaanderen te weinig grote beschermde gebieden met goede verbindingen tussen elkaar. Voor de biodiversiteit is het van groot belang om niet alleen kleine beschermde gebieden te hebben, maar ook grotere, waar bronpopulaties van soorten kunnen gedijen. Dit creëert echte biodiversiteit 'hotspots', waar populaties kunnen groeien.

Het hoofddoel van een Nationaal Park is om de natuur in uitstekende conditie te houden in robuuste en voldoende grote gebieden. "Daarnaast fungeert het Nationaal Park-label als een katalysator voor de ontwikkeling van de regio en trekt het aanzienlijke investeringen aan. Internationale studies hebben aangetoond dat elke geïnvesteerde euro minstens tien keer zoveel kan opleveren voor de lokale gemeenschap. Omdat het label wereldwijd een van de meest krachtige merken voor toerisme is, draagt het bij aan tal van directe en indirecte banen," aldus Jan De Haes, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en medevoorzitter van het project.

De verbetering van de natuur en het omliggende landschap maakt wonen en werken in de buurt van een Nationaal Park aantrekkelijker. Het versterkt ook de lokale identiteit en maakt inwoners trots op hun regio, waarbij zij de eerste gebruikers en genieters van het park zijn.

Grote ambities

De Scheldevallei heeft de afgelopen decennia aanzienlijke veranderingen ondergaan, waarbij het Sigmaplan van groot belang was. Bovendien is zeven jaar geleden het Regionaal Landschap Schelde-Durme gestart met een allesomvattende aanpak voor open ruimte, waarbij natuur, landbouw, ruimtelijk beleid, recreatie, toerisme en erfgoed samenkomen. De afgelopen twee jaar is er hard gewerkt aan een ambitieus toekomstverhaal, en deze plannen zijn goed ontvangen door de jury en de Vlaamse regering.

Samen vormgeven en cultureel op de kaart zetten

Hoewel uit verschillende enquêtes blijkt dat er veel steun is onder de inwoners, is er ook aandacht voor kritische stemmen. De afgelopen jaren zijn er tal van raadplegingen en overlegmomenten geweest, waarbij vertegenwoordigers uit diverse sectoren betrokken waren. Festival STROOM is er in die periode ook ingeslaagd om de culturele waarde af te spiegelen in de regio, met respect voor de principes van duurzaamheid en ecologie. "De afgelopen twee edities hebben we nauw samengewerkt met tientallen partners in de Scheldevallei om via cultuur een extra invulling te geven aan deze prachtige regio in Vlaanderen", zegt festivalmanager Sophie Detremmerie. "Ook de komende edities zullen we intens blijven samenwerken om het Nationaal Park dankzij impactvolle artistieke initiatieven op de kaart te zetten, uiteraard rekening houdend met de ecologische context. Ons doel is dubbel: sensibiliseren voor het klimaat en de band tussen bewoners en bezoekers versterken in deze unieke regio."